Bỏ ra 3 tỷ đồng cho chuyển đổi số tại doanh nghiệp nhưng không thành công. Song đây mới là chi phí công nghệ, nếu tính đầy đủ chi phí con số này phải lên tới 10 tỷ đồng. Vậy doanh nghiệp nhỏ và vừa phải làm gì để chuyển đổi số thành công?
Đó là câu hỏi các doanh nghiệp đặt ra tại diễn đàn “Đồng hành cùng doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuyển đổi số”, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hôm 9/11.
Tham khảo:>> dịch vụ chuyển đổi số
VÔ VÀN KHÓ KHĂN
Chia sẻ tại diễn đàn, bà Bùi Thu Thủy, Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho rằng hầu hết các doanh nghiệp mới ở giai đoạn 1 và 2 – giai đoạn số hóa của quá trình chuyển đổi số.
Theo khảo sát của Cục Phát triển doanh nghiệp, đa số doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp nhiều khó khăn trong chuyển đổi số. Cụ thể, 60,1% doanh nghiệp khó khăn về chi phí đầu tư, ứng dụng công nghệ số; 52,3% khó khăn trong thay đổi thói quen, tập quán kinh doanh cũng như thiếu nhân lực nội bộ để ứng dụng công nghệ số; 45,4% thiếu cơ sở hạ tầng công nghệ số; 40,4% thiếu thông tin về công nghệ số; 38,5% khó khăn trong tích hợp các giải pháp công nghệ số; trên 32% thiếu sự cam kết, hiểu biết của ban lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp…
Kết quả khảo sát với 1.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa của Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, VCCI cũng cho thấy rõ điều này. Có tới 85,2% doanh nghiệp thiếu nguồn lực tài chính trong ứng dụng công nghệ số; trên 81% doanh nghiệp thiếu cơ sở hạ tầng công nghệ số, 77% thiếu nguồn nhân lực chuyên môn để tiếp cận công nghệ số, trên 65% thiếu các công ty hay chuyên gia tư vấn đủ tầm, đủ tin cậy…
Chính vì vậy, mức độ ứng dụng giải pháp số trong doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện vẫn hạn chế. Hầu như chưa có doanh nghiệp nhỏ và vừa nào ứng dụng giải pháp số cho hệ thống phê duyệt nội bộ trực tuyến cũng như phần mềm quản lý văn bản và điều hành trực tuyến. Chỉ có 146 doanh nghiệp ứng dụng phần mềm quản lý nhân sự. Duy nhất phần mềm kế toán được các doanh nghiệp ứng dụng nhiều nhất, có tới 748 doanh nghiệp.
Nói về bức tranh chuyển đổi số của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số, Bộ Thông tin và Truyền thông, cho hay dù có xu hướng mới trong bối cảnh Covid-19 nhưng mức độ thành thạo của doanh nghiệp trong ứng dụng công nghệ số tương đối hạn chế, mới chỉ ứng dụng trong lĩnh vực bán hàng, quản trị kinh doanh, thanh toán,… còn chế biến, chế tạo, quản lý chuỗi cung ứng, cung cấp dịch vụ ở mức rất thấp.
Trong từng lĩnh vực, chuyển đổi số cũng ở mức khác nhau. Ngành nông nghiệp, dù Việt Nam được biết đến với các mặt hàng nông sản nổi tiếng thế giới như cà phê, gạo, chè,… tuy nhiên, quá trình sản xuất vẫn nhiều giai đoạn thủ công, một số công nghệ tiên tiến như tưới tiêu thông minh ở mức 50-70%.
Lĩnh vực chế biến thực phẩm có khoảng cách khá xa giữa doanh nghiệp nhỏ và vừa với doanh nghiệp lớn. Doanh nghiệp lớn sử dụng công nghệ số khá mạnh, ngược lại các doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu sử dụng máy móc có con người vận hành…
Trong lĩnh vực dệt may, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm số lượng lớn song công nghệ số trong khu vực này mới chiếm khoảng 16%. Riêng công đoạn thiết kế đã được ứng dụng công nghệ số nhiều, 63% doanh nghiệp có máy cắt hiện đại.
Từ góc nhìn công nghệ, ông Tuấn dẫn khảo sát năm 2021 của CISCO cho thấy đối với Việt Nam chỉ 18% doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời gian qua nâng cấp hệ thống phần cứng công nghệ thông tin, 18% đầu tư vào điện toán đám mây và 11% đầu tư vào hệ thống an toàn, an ninh mạng…
Mặt khác, 16% doanh nghiệp nhỏ và vừa cho rằng thiếu thích nghi với môi trường số, 14% doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn không biết chuyển đổi số bắt đầu từ đâu, 12% cho rằng thiếu rất nhiều công nghệ hỗ trợ chuyển đổi số. 70% nghi ngờ chuyển đổi số có mang lại lợi ích nào không.